Μία πρωτοβουλία για την προστασία της φύσης, μια οικολογική πρωτοβουλία, από μέρους Χριστιανών μπορεί να ηχεί περίεργα στα αυτιά πολλών, όμως αυτό ήταν και εξακολουθεί να είναι η πρώτη υπευθυνότητα του ανθρώπου πάνω στη γη: σύμφωνα με την Αγία Γραφή ο Θεός όταν δημιούργησε τον πρώτο άνθρωπο του έδωσε την εντολή «να εργάζεται και να φυλάει τον παράδεισο (κήπο)» με τα θαυμάσια είδη δέντρων, λουλουδιών, ζώων και πουλιών που υπήρχαν μέσα σ’ αυτόν. Στη συνέχεια, όπως όλοι γνωρίζουμε, η πολυετής κατασκευή της Κιβωτού από τον Νώε δεν ήταν τίποτα άλλο παρά μία επιχείρηση διάσωσης και διατήρησης των ειδών των ζώων από την επερχόμενη καταστροφή του κατακλυσμού.
Η ίδια ευθύνη – και ταυτόχρονα φροντίδα από αγάπη για την υλική δημιουργία – εξακολουθεί να ισχύει και για την εποχή μας, και ιδιαίτερα για τους ανθρώπους του Θεού. Μάλιστα σήμερα που η τεχνολογία έχει οπλίσει τις εγωιστικές φιλοδοξίες και επιθυμίες του ανθρώπου με τα πιο εξελιγμένα μέσα και έτσι η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος προχωράει με ανεξέλεγκτους ρυθμούς, γίνεται ακόμη πιο επιτακτική η ανάγκη για οικολογικές πρωτοβουλίες διατήρησης της δημιουργίας: του αέρα, του νερού, της γης, των ζώων που εξαφανίζονται και του ανθρώπου που μεταλλάσσεται σωματικά και ψυχικά.
Πιστεύουμε όμως ότι πριν από την οικολογική δράση πρέπει να προηγηθεί όχι απλά μία ενημέρωση-πληροφόρηση όπως συνήθως κάνουν οι περισσότερες οικολογικές οργανώσεις, αλλά μία καλλιέργεια χριστιανικής οικολογικής συνείδησης που αρχίζει από την εκτίμηση, τον θαυμασμό και την αγάπη προς την υλική δημιουργία του Θεού. Ως άνθρωποι πρέπει από μικρά παιδιά να μάθουμε να εκτιμάμε και να αγαπάμε τα φυσικά τοπία, τα είδη των ζώων, πτηνών, ψαριών, κλπ, αλλά περισσότεροι ακόμη όσοι ακολουθούν συνειδητά τον Χριστιανισμό και πιστεύουν ειλικρινά στον Δημιουργό πρέπει να δουν τη φύση ως ένα δώρο, έναν ασύγκριτο θησαυρό, που τους εμπιστεύθηκε ο Ουράνιος Πατέρας τους, και θα πρέπει να κατανοήσουν με ποιο τρόπο θα είναι «καλοί οικονόμοι», καλοί διαχειριστές αυτού του θησαυρού.
Έτσι, ένας βασικός στόχος μίας χριστιανικής οικολογικής πρωτοβουλίας είναι να καλλιεργήσει την αναγνώριση, την εκτίμηση, την αγάπη για την υλική δημιουργία και να δώσει την κατεύθυνση της υπεύθυνης διαχείρισης – και όχι εγωιστικής εκμετάλλευσης όπως συνήθως συμβαίνει – του θησαυρού αυτού για τον οποίο θα δώσουμε λόγο για το πως τον διαχειριστήκαμε ως άτομα και ως εκκλησίες. Μελετώντας τη Βίβλο και τη Βιβλική Παράδοση βρίσκουμε υπέροχα κομμάτια που ιδιαίτερα υμνούν το μεγαλείο της Δημιουργίας (Ψαλμοί, Ιώβ, Προφήτες, Ενώχ, κ.α.), ποίηση, ύμνους και προσευχές. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με άρθρα (με φωτογραφικό υλικό) για είδη ζώων, πτηνών, βουνά, λίμνες, ποτάμια, κλπ) καλλιεργούν την αγάπη, τον θαυμασμό και την εκτίμηση για τη Δημιουργία και τον υπέροχα σοφό, δυνατό, καλλιτεχνικό και σπλαχνικό Δημιουργό της. Η καλλιέργεια αγάπης για τη Δημιουργία του Ουράνιου Πατέρα μας είναι μία μεγάλη έλλειψη και στις οικολογικές ομάδες που δρουν σήμερα μέσα στην κοινωνία (όπως η Greenpeace, WWF, κ.α.) και αυτό είναι φυσικό μιας και οι ομάδες αυτές δεν έχουν κανένα θρησκευτικό υπόβαθρο(ή μπορεί να έχουν και αθεϊστικό υπόβαθρο). Είναι χαρακτηριστικό ότι τα έντυπα των οικολογικών οργανώσεων αποπνέουν έναν αρνητισμό, γιατί συνήθως είναι γεμάτα από καταστροφές και προβλήματα που μας καλούν σε δράση, αλλά λείπει το κίνητρο της αγάπης και του θαυμασμού για τη δημιουργία. Έτσι αν και επιτελούν αξιοθαύμαστο έργο – και όλοι οι θρησκευόμενοι θα έπρεπε να αναγνωρίσουν το έργο αυτό και να το μιμηθούν – έχουν αυτή τη θεμελιώδη έλλειψη, την οποία μόνο μία οικολογική πρωτοβουλία που έχει θρησκευτικές βάσεις μπορεί να καλύψει.
Από την άλλη, υπάρχουν και «πνευματικές» οικολογικές πρωτοβουλίες προερχόμενες από ομάδες της Νέας Εποχής που προσπαθούν να βλέπουν τη φύση ως πνευματικό σύστημα και να ανακαλύψουν μυστήρια και δυνάμεις με τις οποίες πρέπει να εναρμονιστεί ο άνθρωπος, αλλά έτσι το μόνο που κάνουν είναι να ωθούν σε πνευματική υπερηφάνεια τα μέλη τους και να αναπτύσσουν έναν οικολογικό ατομισμό (πώς ο καθένας θα ζήσει μία υγιεινή/αρμονική ζωή) αδιαφορώντας για τις κοινωνικές μεγάλες καταστροφές και μη έχοντας καμία κοινωνική δράση αποτροπής της καταστροφής. Περιοριζόμενες σε ατελείωτα σεμινάρια αυτο-βελτίωσης, χαλάρωσης, σωματικής υγείας, μακροζωίας, κλπ, οι ομάδες αυτές όχι μόνο αδιαφορούν για την καταστροφή του περιβάλλοντος που κάνουν οι βιομηχανίες, τα πυρηνικά εργοστάσια, και οι πολυεθνικές, αλλά απεναντίας αποτρέπουν και τα μέλη τους από κάθε κοινωνική δράση θεωρώντας την αντίθετη με την «πνευματικότητα». Κάποιοι προσπαθούν να γεφυρώσουν αυτό το χάσμα μεταξύ της «εσωτερικής» οικολογίας της Νέας Εποχής και της κοινωνικής οικολογίας των αριστερών κινημάτων, αλλά και αν αυτό γίνει, ο Δημιουργός Θεός και οι αιώνιες αξίες/Νόμοι Του θα μένουν πάντα απέξω και οι οικολόγοι θα αγωνίζονται πάντα μόνοι, πολλές φορές με λάθος στόχους ή προτεραιότητες, ή ακόμη και σωστά να αγωνίζονται, θα απογοητεύονται και θα απελπίζονται – όπως πολλές φορές έχει συμβεί – χωρίς τη χριστιανική ελπίδα για την ανάσταση της κτίσης στην ερχόμενη βασιλεία του Χριστού επί γης.
Τελευταία έχουν παρουσιαστεί στο οικολογικό προσκήνιο και οι νεο-παγανιστές που καλούν σε μια λατρεία και θεοποίηση της φύσης κατά τα αρχαία πρότυπα. Η ιστορία όμως της αρχαιότητας δεν δείχνει κανένα σεβασμό των ειδωλολατρών προς τη φύση, τα ζώα και τους ανθρώπους όταν θίγονταν τα συμφέροντά τους: έκαιγαν και σκότωναν ανηλεώς δέντρα και ζώα και ανθρώπους, και μόνο όταν ήθελαν να ικανοποιήσουν τις ατομιστικές επιθυμίες τους έκαναν θυσίες στους θεούς των ποταμών, των δασών, των θαλασσών, κλπ Το μέτρο με το οποίο μετρούσαν τη φύση ήταν, και τότε όπως και τώρα, το ατομιστικό συμφέρον του ανθρώπου (μίας φυλής ή μίας πόλης) και πολύ εύκολα έκαιγαν τα δάση των εχθρών τους, σκότωναν τα ζώα τους ή ακόμη και τα δικά τους παιδιά (ακόμη και στην αρχαία Ρώμη, Αθήνα, κ.α.) όταν τους φαίνονταν εμπόδια.
Αυτό λοιπόν που καλούμαστε εμείς οι Χριστιανοί Οικολόγοι να κάνουμε είναι να δημιουργήσουμε ένα νέο οικολογικό ρεύμα που δε θα έχει μόνον «πνευματικά» και κοινωνικά θεμέλια, αλλά χριστιανικά, με την έννοια θεοκεντρικά, προς δόξα του Δημιουργού και όχι του ανθρώπου ή την ειδωλολατρία της φύσης. Είναι πολύ απλό να καταλάβουμε πως άλλο είναι να αγαπάς, να εκτιμάς, να θαυμάζεις, να βοηθάς, να υπηρετείς τον άνθρωπο ή τη φύση ως δημιούργημα του Θεού - και μάλιστα δημιούργημα που μοιράζεσαι τον ίδιο κόσμο - και άλλο είναι να θεοποιείς τον άνθρωπο ή τη φύση και να αντικαθιστάς έτσι τον Ύψιστο και Υπέρτατο Δημιουργό του ανθρώπου και της φύσης με τα δημιουργήματά Του. Αν και τα θεμέλια του οικολογικού χριστιανικού οικοδομήματος είναι πνευματικά, αυτό δε σημαίνει ότι δε θα έχει δράση, παρουσία και ενέργεια μέσα στον υλικό κόσμο. Έτσι θα καταλήγει, σε υλική δράση, με εργαλεία υλικά (οικονομικά, έντυπα, πράξεις) και πνευματικά (όπως προσευχή/μεσιτεία για τα οικολογικά προβλήματα).
Όμως, από τη μέχρι τώρα εμπειρία μας, προσωπική και εκκλησιαστική, έχουμε κατανοήσει πως η ανάπτυξη μίας τέτοιας συνείδησης μέσα στον Χριστιανισμό είναι ένα πολύ δύσκολο έργο, γιατί υπάρχουν ποικίλα εμπόδια/τείχη που εμποδίζουν να λάμψει η απλή αλήθεια της δημιουργίας και του Δημιουργού. Συσσωρευμένα από αιώνες, από εκκλησιαστικές παραδόσεις και αυθεντίες, από παρανοήσεις της Καινής Διαθήκης, και από προσωπικές στάσεις ζωής «αγίων» που έδειχναν χαρακτηριστική απάθεια και περιφρόνηση για τον υλικό κόσμο, τα εμπόδια αυτά πρέπει ένα - ένα να αφαιρεθούν για να ανοίξει ο δρόμος προς την ευαισθητοποίηση και την αγάπη της δημιουργίας. Ιδιαίτερο εμπόδιο του 20ου αιώνα και όσο περνάει ο καιρός, είναι οι εσχατολογικές προσδοκίες πολλών χριστιανών ότι έφτασε το τέλος του κόσμου, και άρα κάθε προσπάθεια είναι μάταιη. Η θεώρηση αυτή είναι τελείως λανθασμένη - όχι τόσο από άποψη χρόνου όσο από άποψη έννοιας - μιας και βασίζεται στην πλάνη ότι «τέλος του κόσμου» σημαίνει «τέλος της γης», ενώ όπως πραγματικά το εννοούν οι Προφήτες, οι Απόστολοι και ο Χριστός, πρόκειται για το τέλος της κυριαρχίας του κακού και της αδικίας,[1] και την πλήρη αποκατάσταση της ειρήνης και της ευλογίας πάνω στη γη με την έλευση της Βασιλείας του Θεού, όταν θα επιστρέψει ο αναστημένος Ιησούς Χριστός στη γη μας.
Έτσι το έργο της Χριστιανικής Οικολογικής Πρωτοβουλίας αρχίζει αναγκαστικά από την αποκατάσταση της διδασκαλίας σχετικά με τον υλικό κόσμο: τη διατύπωση μιας αληθινής θεολογίας περί του Θεού-Δημιουργού, δηλαδή τον Θεό που πρέπει να γνωρίσουμε πρώτα απ’ όλα ως Δημιουργό, και της θέσης του ανθρώπου μέσα στην υλική δημιουργία, τώρα και στην αιωνιότητα. Θεμελιώνοντας πάνω στις πολύτιμες διδασκαλίες της Παλαιάς Διαθήκης σχετικά με τη Δημιουργία και τις εντολές του Νόμου γι’ αυτήν, και οικοδομώντας με την αναστάσιμη ελπίδα της αποκατάστασης της Κτίσης, που μας δίνει η Καινή Διαθήκη, χρησιμοποιώντας και οικοδομικά υλικά από την Παράδοση των Απολογητών των πρώτων αιώνων του Χριστιανισμού (περί αγαθού Δημιουργού, αξίας της ύλης, ανάστασης και επίγειας Βασιλείας του Χριστού) και τη σημερινή πραγματικότητα (φυσική και υπερφυσική), θα προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε μια χριστιανική-οικολογική συνείδηση.
Η Χριστιανική Οικολογική Πρωτοβουλία αρχίζει από κάτι πολύ βαθύτερο, από τη λογική και την ανάγκη για προστασία του περιβάλλοντος - κάτι που άλλωστε το ακούμε καθημερινά τώρα πλέον, όχι μόνον από οικολογικές οργανώσεις αλλά και από επίσημους κυβερνητικούς φορείς και παγκόσμιες συνδιασκέψεις. Η Χριστιανική Οικολογία αρχίζει από την υπερφυσική αποκάλυψη του Πνεύματος του Θεού μέσα στις καρδιές κάποιων πιστών για την αξία της υλικής δημιουργίας, από εμπειρίες προσευχής που έφεραν λόγους για τη σημασία της δημιουργίας και των αιώνιων σκοπών του Δημιουργού για τη γη μας. Αυτό το λέμε όχι από υπερηφάνεια, αλλά για να δείξουμε πόσο σημαντικά είναι αυτά τα ζητήματα για τον Ουράνιο κόσμο, και άρα θα πρέπει να είναι και για εμάς. Δεν αγωνιζόμαστε για πρόσκαιρα πράγματα, όπως εσφαλμένα θεωρεί τη φύση και τον υλικό κόσμο η «ανώτερη πνευματικότητα» του παραδοσιακού Χριστιανισμού, σχεδόν όλων των αποχρώσεων. Αγωνιζόμαστε για αιώνια πράγματα, για αιώνιους σκοπούς του Δημιουργού, («η γη θα διαμείνει αιώνια» - «ο Υιός του Ανθρώπου θα επιστρέψει στη γη» - «η σκηνή του Θεού μαζί με τους ανθρώπους»), σκοπούς που τους υπηρετούν αγγελικά όντα εδώ και πολλούς αιώνες.
Θέλουμε να αναπτύξουμε αυτήν την εκτίμηση και την αγάπη για τη δημιουργία και τον Δημιουργό μας όχι μόνο με γραπτή και προφορική διδασκαλία, αλλά και με οικολογικές πράξεις (εκπαιδευτικές επισκέψεις-εκδρομές, δραστηριότητες, όπως αναδασώσεις, φροντίδα ζώων), επειδή πολλές φορές ο άνθρωπος ευαισθητοποιείται στην πράξη και διδάσκεται καλύτερα από τη θεωρία, αλλά και αγγίζεται και από το Πνεύμα του Θεού πιο ζωντανά και διδάσκεται πιο άμεσα.
Τέλος, πιστεύουμε ότι μία τέτοια προσπάθεια θα είναι χρήσιμη όχι μόνο για εκκλησίες και πιστούς (κληρικούς και λαϊκούς), αλλά θα αποτελέσει και ένα είδος ευαγγελισμού για ειλικρινείς ανθρώπους που έχουν μέσα τους ευαίσθητη συνείδηση απέναντι στη δημιουργία, αλλά χρειάζονται να γνωρίσουν τις θεϊκές αιώνιες αξίες και τον σοφό και αγαθό Δημιουργό και Πατέρα μας.
Έτσι καλούμε όλους τους ειλικρινείς Χριστιανούς και ανθρώπους που πιστεύουν στις Βιβλικές αξίες του Δημιουργού, της Δημιουργίας, της Δικαιοσύνης, του Ελέους (προς ανθρώπους, ζώα, φύση) και της Ειρήνης να συμβάλλουν στην προσπάθεια για την ανάπτυξη μίας Χριστιανικής Οικολογίας στην πατρίδα μας.
Χριστιανική Οικολογική Πρωτοβουλία
[1] «Κόσμος» της αμαρτίας με την κακή έννοια και όχι ο κόσμος, η Δημιουργία, που «τόσο αγάπησε ο Θεός ώστε να στείλει τον Υιό Του...» (Ιωάννης 3:16).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου